26.04.2019 tarihinde yerel basın yayın organlarında yayınlanan haberlerde, Türkiye’nin en kirli havasının Aydın’da olduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Hava Kalitesi İzleme Raporuna göre hava kalitesi sağlık sorunlarına neden olabilecek kadar kötü olan tek ilin Aydın olduğu, 26.04.2019 tarihinde saat 09:00 itibariyle Hava Kalitesi İndeksinin 499 olarak ölçüldüğü ve hava kalitesinin tehlikeli grupta yer aldığı şeklinde haberler yayımlanmıştır.
Ege Bölgesinde yer alan Hava Kalitesi İzleme İstasyonlarında ölçülen değerler Ege Temiz Hava Merkezi Müdürlüğünce sürekli olarak izlenmektedir. İlimizde bulunan hava kalitesi izleme istasyonlarının, izleme, bakım/onarım ve kalibrasyonları da yine Ege Temiz Hava Merkezi Müdürlüğünce yapılmaktadır.
Ege Temiz Hava Merkezi Müdürlüğünün https://egethm.csb.gov.tr/ web adresinde yapılan duyuruda da belirtildiği üzere; İlimiz Efeler İlçesi, Semt Pazarında bulunan hava kalitesinin izlendiği istasyonda, 26.04.2019 tarihinde PM10 (Partikül Madde) ölçüm cihazında arıza meydana gelmiş ve ölçümler yapılamamıştır. Arıza giderilip cihaz tekrar çalıştırıldıktan sonra cihaz stabil hale gelinceye kadar da ölçümlerde yüksek değerler elde edilmiştir. Cihaz stabil hale geldikten sonra ölçüm değerlerinde periyodik olarak azalma olmuş ve veriler düzelmiştir.
Ayrıca Meteoroloji Genel Müdürlüğünün web sitesinde yer alan duyurularda, belirtilen tarihlerde Ege ve Akdeniz kıyılarında toz ve kum fırtınasının etkili olacağı yönünde uyarılar yapıldığı görülmektedir. Söz konusu arızanın, ölçüm cihazının numune alma ve analizör kısımlarında olduğu düşünülmektedir.
Arıza kaynaklı yüksek değerler, bazı basın yayın organlarınca jeotermal faaliyetlere bağlanmaya çalışılmış, Aydın’ın hava kalitesinin tehlikeli grupta yer almasının sebebi olarak jeotermal faaliyetler gösterilmiştir. 26.04.2019 tarihinde ilgili istasyonda yapılan ölçümler incelendiğinde; PM10 (Partikül Madde) parametresinde yüksek değerler elde edildiği görülmekte olup PM10 parametresi 10 mikrondan küçük partikülleri ifade etmektedir. PM10 (Partikül Madde) toz emisyonlarını ifade etmekte olup ilimiz genelinde gerçekleştirilen jeotermal faaliyetlerin ilimiz hava kalitesine PM10 (Partikül Madde) parametresi bazında etkisi bulunmamaktadır.
Hal böyleyken konuyla ilgili sadece hava kelimesinden yola çıkılarak toz ve gaz parametrelerinin bilerek ve isteyerek birbirine karıştırılması, birbirinden farklı iki parametrenin jeotermal faaliyetlere bağlanması, yetki tartışmasının ortaya atılması, kirli hava algısı yaratılarak karalama yapılması ancak kötü niyetle izah edilebilecek bir olaydır.
Halihazırda yapılan ölçümler incelendiğinde; 27.04.2019 tarihinden itibaren ölçülen değerlerin 40-60 µg/m³ arasında değiştiği ve bu değerlerin ilimizde geçmişte ölçülen PM10 (Partikül Madde) değerleri ile benzerlik gösterdiği, jeotermal elektrik üretim santrallerinin 26.04.2019 tarihinde ve sonrasında aynı şekilde faaliyetlerine devam ettiği hususları birlikte değerlendirildiğinde, 26.04.2019 tarihinde yüksek değerlerin elde edilmesinin jeotermal faaliyetlerle ilişkilendirilemeyeceği açıktır.
Ancak, bazı basın yayın organlarında çıkan haberlerde ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri tarafından yapılan açıklamalarda, vatandaşlarımızı tedirgin edecek ifadeler kullanıldığı, bilgiye dayanmayan ve algı amaçlı kullanılan bu ifadelerin kamuoyunda sağlıkla ilgili endişelerin oluşmasına neden olduğu görülmektedir.
Bu kapsamda, ilimiz hava kalitesi sürekli olarak Ege Temiz Hava Merkezi Müdürlüğünce izlenmekte, hava kalitesine olumsuz etkileri olabilecek her türlü faaliyet Valiliğimizce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) periyodik olarak denetlenmekte olup şu ana kadar ne partikül madde olarak ne de jeotermal enerji santrallerinden salınan gazlar itibariyle insan sağlığını olumsuz etkileyecek düzeyde bir salınım tespit edilmemiştir. Valiliğimizce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) yapılacak duyurular dışındaki haber, açıklama ve beyanlara itibar edilmemesi hususu,
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
